تفاوت سقف وافل و تیرچه

لازمه اجرای صحیح سقف یک سازه، شناخت انواع سقف‌ها و انتخاب بهترین سقف با توجه به شرایط ساختمان، هزینه‌های اجرا و… می‌باشد. سقف وافل و تیرچه دو نوع سقف رایج در کشورمان هستند که دارای شباهت‌ها و تفاوت‌های زیادی نیز می‌باشند. در ادامه این محتوا از وبسایت بایا فولاد زند همراه ما باشید تا با مهم‌‌ترین تفاوت سقف وافل و تیرچه آشنا شویم.

آشنایی با سقف وافل

سقف وافل یک نوع سقف از جنس بتن است و جزو سازه‌های مدرن محسوب می‌شود. معمولا در شرایطی که نیاز به سقف‌های مرتفع وجود دارد و هدف کاهش بارهای مرده بر روی سقف است، از سقف وافل استفاده می‌شود. سقف وافل در بسیاری از زمینه‌ها شامل نمایشگاه‌ها، فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های مترو و… اجرا می‌شود.

سقف وافل بر اساس شکل هندسی خود شامل قالب مستطیل و یا مربعی شکل، در دو دسته‌بندی زیر قرار دارد:

• یک طرفه: سقف وافل یک طرفه مستطیلی شکل می‌باشد و برای استفاده در دال‌های یک طرفه و دهانه کوتاه کاربردی است.
• دو طرفه: سقف وافل دو طرفه دارای شکل مربعی و یا قابلمه‌ای است. در این نوع سقف، تیرچه‌ها به شکل عمود بر هم نصب می‌شوند. این این نوع سقف دارای هزینه و استحکام بالاتری می‌باشد.

مزایا و ویژگی های سقف وافل

در روند اجرای سقف وافل، پس از بتن ریزی سقف، قالب وافل جداسازی شده و می‌توان دوباره از آن استفاده نمود. ضمن اینکه قالب مورد استفاده در این روش قابل بازیافت نیز هست. بنابراین اینطور می‌توان گفت که سقف‌های وافل ضمن اینکه به حفظ منابع کمک می‌کنند، به دلیل قابلیت جداسازی بلوک‌های سقفی، در نهایت ساختمان اجرا شده با این نوع سقف، سبک و ضدزلزله نیز خواهد بود.

در این نوع سقف نیازی به تیرچه‌های از پیش ساخته شده نیست و در اجرای کار با مشکلات نصب تیرچه و بلوک مواجه نخواهیم بود. همین موضوع زمینه‌ساز شرایطی برای اجرای سقف با کیفیت‌ بالاتر و به شکل حرفه‌ای‌تر است. با توجه به استحکام بالای قالب‌های مورد استفاده در این روش، کارکنان بدون نگرانی از امنیت، امور مرتبط با اجرای سقف را انجام خواهند داد.

آشنایی با سقف تیرچه بلوک

در اجرای سقف تیرچه بلوک از تیرچه و بلوک‌های سیمانی، یونولیتی و همینطور سفالی استفاده می‌شود. به همین دلیل این روش بیشتر برای اجرای ساختمان‌های بتنی و یا اسکلت فلزی کاربری می‌باشد. البته بتن و میلگرد حرارتی نیز از دیگر متریال مورد استفاده در اجرای این نوع سقف‌ها هستند.

مزایا و ویژگی‌های سقف تیرچه و بلوک

مهم‌ترین مزیت سقف تیرچه بلوک، سادگی اجرای آن است. برای اجرای این نوع سقف نیازی به نیروی متخصص نیست و افراد معمولی نیز قادر به پیاده سازی این نوع سقف هستند. به طوری که برای اجرای آن نیازی به حضور آرماتوربند و یا قالب‌بند نیست.

سرعت اجرای این نوع سقف‌ها به دلیل استفاده از بلوک‌های از پیش ساخته شده و تیرچه بالاست. ضمن اینکه در این زمینه نیازی به کارهای کارگاهی نیست و هزینه مصالح و نیروی انسانی نیز در این روش پایین‌تر است.

یکی دیگر از مزیت‌های این روش، عایق بودن در برابر حرارت، صوت و رطوبت می‌باشد. درصورتی که سقف را با تیرچه بلوک اجرا نمایید، مصالحی از جمله خاک و گچ نیز کمتر مصرف خواهند شد.

تفاوت سقف وافل و تیرچه بلوک

سقف وافل و تیرچه دارای تفاوت‌های بسیاری هستند. تمامی این تفاوت‌ها باید در هنگام تصمیم‌گیری برای اجرای سقف، مد نظر قرار داده شوند. در ادامه تفاوت‌های سقف وافل و تیرچه بلوک را بررسی کرده‌ایم.

بررسی عملکرد سقف‌ها

سقف تیرچه بلوک دارای عملکرد یکطرفه است. دال در این نوع سقف از سوی تکیه‌گاه‌های دو ضلع موازی خود پشتیبانی می‌شود و بار به یک سمت منتفل می‌گردد.

این درحالی است که سقف وافل خود شامل دو نوع وافل یک طرفه و دو طرفه است. در سقف وافل یک طرفه برای استفاده از میلگردهای کم‌تر، تمامی تیرچه‌ها و میلگردها در یک جهت قرار دارند. این درحالی است که در سقف‌های وافل دوطرفه، دال توسط تکیه‌گاه‌های قرار گرفته در چهار سمت آن نگه داشته می‌شود. میلگردها در سقف وافل دو طرفه به صورت عمود بر یکدیگر هستند؛ به همین دلیل در مقایسه با سقف وافل یک طرفه، دارای مقاومت خمشی و استحکام وسط دهانه بیشتری است. البته اگر نسبت دهانه بزرگ‌تر به دهانه کوچکتر در سقف وافل دو طرفه کمتر از 2 باشد، عملکردی مشابه با وافل یکطرفه را خواهد داشت.

مقایسه سقف وافل با تیرچه بلوک از لحاظ هزینه

به طور کلی قالبی که برای اجرای سقف وافل استفاده می‌شود، دارای قیمت بالایی است. با این حال این قالب‌ها را می‌توان بیش از 50 بار استفاده کرد. بنابراین هزینه اجرای این سقف در طولانی مدت کم‌تر است. در حالت کلی باید بگوییم که برای پروژه‌های کوچک، سقف تیرچه بلوک و برای اجرای سقف با دهانه بزرگ، سقف وافل مقرون به صرفه‌تر می‌باشد.

مقایسه کیفیت اجرای سقف‌ها

سقف وافل نیازمند آرماتوربندی و بتن‌ریزی است و برای اجرای این سقف نیازی به استفاده از تیرهای از قبل ساخته شده نیست. این یعنی امکان نظارت بر روی فرآیند اجرای سقف و نقشه به صورت کامل وجود دارد و می‌توان کیفیت دال را تضمین کرد.

یک تفاوت سقف وافل و تیرچه، نیاز داشتن اجرای سقف تیرچه بلوک به بلوک و تیرچه‌های از پیش ساخته شده می‌باشد. در اینصورت باید تیرچه و بلوک از کارگاه‌هایی تهیه شود که نظارتی بر روی فرآیند کار آن‌ها نیست. البته می‌توان با انتخاب کارگاه‌هایی که از بتن و آرماتور باکیفیت استفاده می‌کنند، کیفیت نهایی کار را تضمین کرد.

 مقایسه سقف وافل و تیرچه بلوک از نظر دهانه سقف

به طور کلی سقف وافل یک دال سبک و مشبک می‌باشد که در دهانه‌های بلند اجرا می‌شود. در این نوع سقف معمولا از تیرچه‌های عمود بر یکدیگر استفاده می‌شود و این یعنی ضمن برخورداری از استحکام بالاتر، می‌توان با استفاده از آن، حتی سقف‌هایی با دهانه‌های بیش از 17 متر را نیز اجرا نمود. سقف وافل به دلیل نوع طراحی، برای اجرای سقف‌هایی با دهانه‌های 8 تا 9 متر مناسب می‌باشد.

این در حالی است که سقف نوع تیرچه بلوک، برای اجرای دهانه سقف با 6 الی 7 متر مناسب است. البته در دهانه‌های بزرگ‌تر از تیرچه‌های دوبل نیز استفاده می‌شود.

مقایسه عایق بندی صدا و گرمای سقف

در حالی که سقف وافل به دلیل طراحی مشبک خود، عایق صوتی و حراتی خوبی است؛ سقف‌های تیرچه بلوک در این زمینه عملکرد مناسبی را ندارند.

ایمنی سقف: مقایسه سقف وافل و تیرچه بلوک

استفاده از تیرچه‌های عمود بر یکدیگر در سقف‌های وافل، باعث افزایش استحکام سقف می‌شوند. ضمن اینکه این نوع سقف دارای وزن کمی است و در هنگام زلزله کم‌ترین نیرو به آن وارد خواهد شد. این نوع سقف به تناسب ضخامت و نوع بتن و میلگردهای استفاده شده نیز دارای استحکام و مقاومت بالایی در برابر آتش سوزی می‌باشد.

این درحالی است که سقف تیرچه بلوک، دارای استحکام و ایمنی کافی نیست؛ مخصوصا اگر در اجرای این نوع سقف، از بلوک‌های سیمانی استفاده شده باشد، احتمال افتادن بلوک‌ها در هنگام زلزله بیشتر خواهد شد. نکته مهم دیگر این است که در اجرای اصولی این نوع سقف، باید یونولیت بعد از پایان کار خارج شود که اغلب این موضوع را نادیده می‌گیرند. به همین دلیل است که این نوع سقف در برابر آتش سوزی نیز آسیب پذیر می‌باشد.

بررسی زیبایی ظاهری سقف‌ها

سقف‌های وافل از نمای پایین زیبایی قابل توجهی دارند و جالب است بدانید به همین دلیل نیز در یونان باستان و دوره هخامنشیان بسیار مورد توجه بوده‌اند. این درحالی است که سقف‌های تیرچه بلوک، بعد از اجرا دارای ظاهر صاف و تختی هستند.

مدیریت و خنثی کردن بارهای مرده

در سقف وافل با توجه به اینکه از تیرهای میانی استفاده نمی‌شود و دارای طراحی مشبک است، با کاهش بار مرده از جمله وزن میلگرد مصرفی و بتن نیز همراه می‌باشد. این درحالی است که در سقف‌های تیرچه بلوک، از تیرهای میانی استفاده شده است. با توجه به نقش تکیه‌گاه تیرهای میانی در سقف‌های تیرچه بلوک، امکان حذف آن‌ها وجود ندارد و نمی‌توان وزن مرده را کم‌تر کرد. البته این موضوع که در اجرای سقف تیرچه بلوک از چه المان پرکننده بتنی، بلوک سفالی و یا یونولیت استفاده شده است، در میزان بار مرده تاثیرگذار می‌باشد.

یک تفاوت مهم سقف وافل و تیرچه، در زمینه کاهش بار مرده است که سقف وافل به دلیل عملکرد بهتر در این زمینه، در سقف‌هایی با دهانه بلند استفاده می‌شود.

مقایسه مصالح سقف‌ها

قالب‌های وافل بعد از اجرای سقف جدا می‌شوند و در سقف ماندگار نیستند. این در حالی است که بلوک‌های یونولیتی و سیمانی در سقف ماندگار هستند و در صورت تلاش برای جابجایی نیز می‌شکنند.

همینطور باید بگوییم اگر در اجرای سقف تیرچه و بلوک از مصالح یونولیت استفاده شده باشد، این نوع سقف در برابر آتش سوزی خطرساز خواهد شد. ضمن اینکه استفاده از مصالح سیمانی نیز با افزایش بار مرده سقف همراه است.

امکان حذف تیرمیانی

در سقف وافل دو طرفه می‌توان تیر میانی را حذف کرد؛ این یعنی سرعت اجرای این نوع سقف نیز بالاتر خواهد رفت. این درحالی است که در سقف تیرچه و بلوک، امکان حذف تیرهای میانی وجود ندارد، چراکه دارای نقش تکیه گاه هستند.

سخن آخر

در این محتوا از وبسایت بایا فولاد زند به بررسی تفاوت سقف وافل و تیرچه پرداختیم. امیدواریم با بررسی این تفاوت‌ها قادر به تصمیم‌گیری صحیح باشید. چراکه سقف انتخابی باید پاسخگوی نیازهای پروژه شما باشد.

اگر در زمینه تفاوت‌های این دو نوع سقف نظری دارید، حتما در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

• سقف وافل و یا تیرچه و بلوک، کدام یک با هزینه کمتری همراه است؟

برای پروژه‌های کوچک، سقف تیرچه بلوک و برای پروژه‌های بزرگ، سقف‌هایی با دهانه بزرگ، مقرون به صرفه‌تر هستند.

• کاربرد سقف وافل چیست؟

سقف وافل در زمینه‌های متعددی شامل فرودگاه، مترو، ساختمان‌های تجاری و… کاربرد دارند.

• سقف وافل برای اجرای سقف با چه دهانه‌ای مناسب است؟

سقف وافل برای اجرای سقف با حداکثر دهانه 17 مناسب است.